ئیدریس جەبار
بڕیارە رەجەب تەیب ئەردۆغان سەرۆك كۆماری توركیا بەر لە كۆتایی ئەم مانگە سەردانی بەغدا بكات و لەگەڵ گەورە بەرپرسانی عیراقدا چەند پرسێكی پەیوەست بە هەردوو وڵات تاوتوێ بكات. بە بۆچوونی چاودێرانیش هەندێك لە پرسەكان ئەمنین و هەندێكی تریان پەیوەندییان بە پەیوەندیی دووقۆڵی و دۆسێی ئاوەوە هەیە.
پرسە ئەمنییەكان
د.محەمەد نەعناع شرۆڤەكاری سیاسی، سەبارەت بەو سەردانە، لێدوانێكی تایبەتی بۆ كوردستانی نوێ دا و رایگەیاند: «ئەردۆغان، لە سەردانی ئەم جارەیدا بۆ بەغدا، كۆمەڵێك دۆسێ لەگەڵ بەرپرسانی عیراق تاوتوێ دەكات، كە گرنگترینیان دۆسێی ئەمنییە پەیوەست بە (پەكەكە) و هاوكاریكردنی حكومەتی عیراقە بۆ ئەو پرسە بەتایبەتی بۆ ئۆپەراسیۆنەكان.
دۆسێی نەوت
بە بۆچوونی محەمەد نەعناع، دۆسێی دووەم، هەناردەكردنەوەی نەوتی هەرێمە لەڕێگەی بەندەری جەیهانی توركییەوە.
سەبارەت بە دۆسیەی سێیەمیش، د.محەمەد نەعناع، دەڵێت: «دۆسێی سێیەمیش، ژینگەی سیاسیی سوریایە».
پرسەكانی لایەنی عیراقی
سەبارەت بە لایەنی عیراقیش، سێ بۆ چوار دۆسێ هەن ئەوانیش دۆسێی (ئاو، سنوور، بازرگانی)ن، كە لەو بڕوایەدام حكومەتی عیراق گوشاری تەواوی بەدەستەوە نەبێت بۆ سەر توركیا، تا مافەكانی عیراق لەڕووی پشكی ئاوەوە دەستەبەربكات كە بە گفتوگۆی سەرەكی دادەنرێت و گرنگیشە حكومەتی عیراق مافەكانی بەدەستبهێنێت لەڕووی پەیوەندییەكانی لەگەڵ توركیادا».
سەردانێكی نەخشە بۆ داڕێژراوە
هەر لەبارەی سەردانەكەی ئەردۆغان بۆ عیراق، عەباس جبوری ئەندامی لیژنەی پەیوەندییەكانی دەرەوە لە ئەنجومەنی نوێنەرانی عیراق، رایگەیاندووە: «سەردانەكەی ئەردۆغان بۆ عیراق، هیچ پەیوەندییەكی بە سەردانەكەی محەمەد شیاع سودانی سەرۆك وەزیران بۆ ئەمریكا نییە، چونكە سەردانەكەی ئەردۆغان ماوەیەكی زۆرە نەخشەی بۆ داڕێژراوە، بە سەردانێكی گرنگیش دادەنرێت بۆ یەكلاكردنەوەی زۆرێك لە كێشە هەڵپەسێردراوەكان». ئاماژەی بەوەشكردووە كە عیراق دەیەوێت لەڕێی ئەو سەردانەوە، كێشە هەڵپەسێردراوەكانی وەك دۆسێی ئاو و هەناردەكردنەوەی نەوت لەڕێگەی بەندەری جەیهانەوە و دۆسێی ئەمنی یەكلابكاتەوە و دەكرێت سەردانێكی بەرهەمداربێت و لە ئایندەیەكی نزیكدا دەربكەوێت، بەتایبەتی لەگەڵ بوونی راستگۆیی هەردوولا بۆ چارەسەركردنی ئەو دۆسێیانەی بەچارەسەرنەكراوی ماونەتەوە».
دۆسێی ئاو
پێشتر ئەردۆغان رایگەیاندبوو كە دۆسێی ئاو یەكێك دەبێت لە گرنگترین بڕگەكانی كارنامەی سەردانەكەی بۆ عیراق.
ئەردۆغان لە لێدوانەكانی بۆ میدیاكانی توركیا، رایگەیاندبوو: «توركیا ئەو داواكارییانە تاوتوێ‌دەكات كە لەلایەن عیراقەوە سەبارەت بە ئاو پێشكەشكراون، بۆیە وڵاتەكەی دەیەوێت ئەو كێشەیە چارەسەربكات، وێڕای هەوڵدان بۆ چارەسەركردنی دۆسێكانی تری پەیوەست بە هەناردەكردنی غازی سروشتی و نەوت بۆ توركیا». ئاماژەی بە سەردانیشی بۆ هەولێر كردبوو لە دوای تەواوكردنی وتووێژەكانی لە بەغدا.
پێشتر وەزارەتی دەرەوەی توركیا لە زاری ئەحمەد یەڵدز وەزیری دەرەوەی وڵاتەكەوە رایگەیاندبوو: ئەردۆغان بەر لە كۆتایی ئەم مانگە سەردانی عیراق دەكات.
عیراق دەیەوێت لەگەڵ توركیا بگاتە رێكەوتن
هەر لەو چوارچێوەیەدا عەون زیاب عەبدوڵڵا وەزیری سامانە ئاوییەكانی عیراق، ئاماژەی بە جموجوڵەكانی عیراق كردبوو بۆ چارەسەركردنی دۆسێی ئاو لەگەڵ توركیا و ئێراندا و وتوویەتی: «عیراق دەیەوێت لەگەڵ توركیا بگاتە رێكەوتنێكی رۆشن سەبارەت بە پشكی ئاوی عیراق، بۆیە كاردەكرێت بۆ ئامادەكردنی رەشنووسێكی لێكگەیشتن لەگەڵ توركیا لەبارەی دۆسێی ئاو و لە سەردانەكەی ئەردۆغاندا ئیمزا دەكرێت، بە لایەنی ئێرانیشمان راگەیاندووە سەبارەت بە پێویستیی هەماهەنگی سەبارەت بەو رووبارانەی دەڕژێنە دیجلەوە»، داواشی لە ئێران كرد ئاوی رووباری كارۆن بەربداتەوە بۆ باشكردنی رەوشی شەتولعەرەب.
توركیا دەیەوێت بە سوودوەرگرتن لە پێگەی جوگرافیی عیراق و سامانی نەوتی وڵات، هاوبەشییە ئابوورییەكانی زیاتر بكات و بازاڕی وەبەرهێنانی وڵاتەكەی لە عیراقدا گەرمتر بكات، بۆ ئەو مەبەستەش دەیەوێت دۆسێی ئاو كە سەبارەت بە عیراق بە دۆسێیەكی سەرەكی و گرنگ دادەنرێت، چارەسەر بكات.
