ره‌وه‌ز جه‌بار
مارتینا گێدێك ئه‌كته‌ره دیار و ناسراوه‌كه‌ی جیهانی سینه‌ما و هاوسه‌ری ده‌رهێنه‌ر و سیناریستی سویسری ماركۆس ئیمبۆدنه. مارتینا شه‌ش ساڵ له ئیمبۆدن منداڵتره. ماركۆس ئیمبۆدن له زانكۆی زیوریخی ئه‌ڵمانی مێژووی خوێندووه. ساڵی 1986 هه‌نگاوی بۆ سینه‌ما ناوه، ده‌رهێنه‌ری فیلم و سیناریسته و ئه‌ندامی ئه‌كادیمیای فیلمی ئه‌ڵمانی و وانه‌بێژی ده‌رهێنانی فیلم بووه له زانكۆی هونه‌ری زیوریخ. ساڵی 2012 تا 2018 به‌رپرسی پڕۆگرامی ماسته‌ر له بواری فیلم له زانكۆی هونه‌ری زیوریخ بووه. ئیمبۆدن ساڵی 1996 به فیلمی «دزه‌كانی پشیله« ناوبانگی ده‌ركردووه. ماركۆس ئیمبۆدن ده‌رهێنانی بۆ ته‌له‌فزیۆن كردووه. ئیمبۆدن له ساڵی 2005ه‌وه په‌یوه‌ندی له‌گه‌ڵ ئه‌كته‌ری ناوداری ئه‌مریكی مارتینا گێدێك دروست كردووه و ئێستا ئیمبۆدن و گێدێك وه‌ك ژن و مێرد به‌یه‌كه‌وه ده‌ژین.
گێدێك به به‌رنامه‌ی ته‌له‌فزیۆنی بۆ منداڵان ده‌ستیپێكرد و ورده ورده هه‌نگاوی به‌ره‌و كاری گه‌وره‌تر نا و رووی له سینه‌ما كرد و به هۆی رۆڵه‌كانی له فیلمه‌كانی وه‌ك زۆربه‌ی مارتا 2001 و ژیانی ئه‌وانی تر 2006 و كۆمه‌ڵگه‌ی باده‌ر ماینهۆف 2008 ستایشی نێوده‌وڵه‌تی فراوانتری به‌ده‌ستهێنا و بوو به ئه‌كته‌ره دیار و ناسراوه‌كه‌ی جیهانی سینه‌ما، بۆ رۆڵه جوانه‌كانی چه‌ندین خه‌ڵاتی به‌ده‌ستهێناوه، له‌وانه خه‌ڵاتی دۆیچه‌ر فیلممپرێس له ساڵی 1997 بۆ ئه‌كته‌ری پاڵپشت له ژیاندا هه‌موو شتێكه كه به ده‌ستی ده‌هێنیت، له ساڵی 2002 بۆ ئه‌كته‌ر له فیلمی زۆربه‌ی مارتا.
ژیانی گێدێك
گێدێك ته‌مه‌نی شه‌ست و دوو ساڵه و هێشتا ئه‌كته‌رێكی شۆخوشه‌نگه، جه‌ستیه‌كی رێك و جوانی هه‌یه. ئه‌م خانمه له 14ی ئه‌یلوولی 1961 له شاری میونشن له باڤاریای ئه‌ڵمانیای رۆژئاوا له‌دایكبووه، هه‌ر له‌وێ گه‌وره بووه تاوه‌كو ساڵی 1971 خێزانه‌كه‌ی روویان له به‌رلین كردووه. مارتینا له ته‌مه‌نی 11 ساڵیدا، بۆ یه‌كه‌مجار وه‌ك ئه‌كته‌ر له به‌رنامه‌ی ته‌له‌فزیۆنی منداڵانه‌كاندا به‌شداریكردووه. دوای جێهێشتنی قوتابخانه ساڵی1981 له زانكۆی ئازادی به‌رلین ناوی خۆی تۆمار كردووه بۆ خوێندنی ئه‌ده‌ب و مێژووی ئه‌ڵمانی. ساڵی 1982 تا 1986 له زانكۆی هونه‌ریی به‌رلین به‌شداری له وانه‌كانی نواندندا كردووه. له‌و ماوه‌یه‌دا یه‌كه‌مجار له‌سه‌ر شانۆ له فرانكفۆرت ده‌ركه‌وت. گێدێك به به‌رده‌وامی له دۆیچه شاوسپیلهاوس له هامبۆرگ نمایشی كردووه، له شانۆنامه‌كانی بازل، به‌رلین، فرانكفۆرت و هامبۆرگدا به‌شداری كردووه. ساڵی 1994 له فیلمی كۆمیدیای به‌ناوبانگی سۆنكه وۆرتماندا رۆڵی بینیوه، ساڵی 1997 به‌هۆی رۆڵی لیلۆ له فیلمی ژیان هه‌موو شتێكه ئه‌وه‌نده‌ی تر به‌ناوبانگ بووه، ساڵی 1997 خه‌ڵاتی فیلمی ئه‌ڵمانی بۆ باشترین ئه‌كته‌ری رۆڵی پاڵپشتی وه‌رگرت به هۆی رۆڵی وه‌ك گارسۆنێكی شه‌رمن له فیلمی رۆسینی، كه ده‌رهێنانی هێلموت دیتل بووه.
گێدێك به رۆڵی له فیلمی «زۆربه‌ی مارتا» كه ده‌رهێنانی ساندرا نێتێلبێك بوو چووه قۆناغێكی دیكه‌وه و سه‌ركه‌وتنێكی دیكه‌ی بۆ خۆی تۆمار كرد. له فیلمه‌كه‌دا رۆڵی چێشتلێنه‌رێكی كاریگه‌ر ده‌گێڕێت كه ناچاره خۆی له‌گه‌ڵ گۆڕانكارییه گه‌وره‌كانی ژیانی كه‌سی و پیشه‌یی خۆیدا بگونجێنێت كه له ده‌ره‌وه‌ی كۆنترۆڵی خۆی بوون. فیلمه‌كه خه‌ڵاتی گه‌وره‌ی فێستیڤاڵی نێوده‌وڵه‌تی فیلمی ژنانی كرێتیلی به‌ده‌ستهێنا، هه‌روه‌ها ساڵی 2002 خه‌ڵاتی گۆیای بۆ باشترین فیلمی ئه‌وروپی به‌ده‌ستهێناوه... ئه‌مانه و چه‌ندین خه‌ڵاتی دیكه وایان كردووه ئه‌م ئه‌كته‌ره ببێت به یه‌كێك له ئه‌ستێره دره‌وشاوه‌كانی هونه‌ری نواندن.
له شه‌ش فیلمدا رۆڵی بینیوه
ساڵی 2006 ساڵی پڕ كاری گێدێك بووه، له‌و ساڵه‌دا له پێنج فیلمی سه‌ره‌كیدا به‌شداری كردووه، ئه‌وانه‌ش: گه‌ردیله سه‌ره‌تاییه‌كان، ژیانی ئه‌وانی دیكه، هاوڕێی ته‌واو، هاوینی چوار، رۆبه‌رت ده‌نیرۆ شوانی باش. ئه‌م فیلمه یه‌كێكه له به‌رهه‌مه نایابه‌كانی سینه‌مای ئه‌مریكی.
فیلمی شوانی باش
شوانی باش فیلمێكی سیخوڕی ئه‌مریكییه ساڵی 2006 له‌لایه‌ن رۆبه‌رت ده‌نیرۆوه به‌رهه‌م هێنراوه، مات دایمون و ئه‌نجلینا جۆلی و ده‌نیرۆ و مارتینا گێدێك و چه‌ند ئه‌كته‌رێكی دیكه رۆڵی تێدا ده‌گێڕن. فیلمێكی خه‌یاڵییه له‌سه‌ر بنه‌مای رووداوه راسته‌قینه‌كانی جه‌یمس جیسوس ئه‌نگڵتۆن دامه‌زراوه. داهاتی فیلمه‌كه 100 ملیۆن دۆلاربوو له به‌رامبه‌ر بودجه‌ی به‌رهه‌مهێنانی 80 ملیۆن دۆلاردا. چیرۆكی فیلمه‌كه ده‌گه‌ڕێته‌وه بۆ ساڵی 1961 له‌شكركێشی كه‌نداوی به‌رازه‌كان به شێوه‌یه‌كی كاره‌ساتبار كۆتایی هاتووه.
شه‌مه‌نده‌فه‌ری شه‌و بۆ لیسبۆن
شه‌مه‌نده‌فه‌ری شه‌و بۆ لیسبۆن یه‌كێكی دیكه‌یه له‌و فیلمانه‌ی مارتینا گێدێك رۆڵی تێدا بینیوه و ساڵی 2013 به هاوبه‌شی له ئاستی نێوده‌وڵه‌تیدا به‌رهه‌م هێنراوه. ده‌رهێنانی بیلی ئۆگسته. فیلمه‌كه له‌سه‌ر بنه‌مای رۆمانی شه‌مه‌نده‌فه‌ری شه‌و بۆ لیسبۆن دروست كراوه. چیرۆكه‌كه‌ی باس له مامۆستایه‌كی سویسری ده‌كات ژیانی ژنێك رزگار ده‌كات و دواتر واز له پیشه‌ی مامۆستایی ده‌هێنێت. فیلمه‌كه بۆ یه‌كه‌مجار له ده‌ره‌وه‌ی كێبڕكێ له 63 هه‌مین فێستیڤاڵی نێوده‌وڵه‌تی فیلمی به‌رلین نمایشكراوه. چیرۆكی ژیانی رایموند گریگۆریۆسی مامۆستای فه‌لسه‌فه‌ی سویسرییه له رێگای قوتابخانه‌كه‌ی له شاری بێرن به‌سه‌ر پردێكدا ده‌ڕوات، سه‌رنجی ژنێكی گه‌نج ده‌دات به پاڵتۆیه‌كی سووره‌وه وه‌ستاوه، خه‌ریكه خۆی هه‌ڵ بداته ئاوه‌كه‌وه، رایمۆند رزگاری ده‌كات.
