گەشتێكی رۆژنامەوانییانە لەپشت هاوڕێیەتییەكی قووڵەوە

تایبەت بە کوردستانی نوێ

هەندێك جار رێكەوت دەتگەیەنێت بە كەسانێك كە هەرگیز بە خەیاڵتدا نەهاتووە. لەگەڵ ئەوەشدا كە یەك پیشەمان هەبوو، بەڵام قەدەر و بارودۆخی ناوخۆیی بۆ هەر یەكەمان رێگەیەكی كێشابوو، بەم شێوەیە شوێن جیاواز دەبێت و تێڕوانینەكان یەكتر ناگرنەوە، قەدەر لێناگەڕێ كەسەكان بەیەك بگەن.
رێكەوت وایكرد لەگەڵ دیارترین هاوڕێ كوردەكانمدا یەك ببینین، ئەویش دوای نیسانی 2003. ئەو هاوڕێیەی باسی دەكەم فریاد رەواندزی نووسەری هەڵكەوتووە، هاووڵاتییەكی عیراقییە و كوردە، هاونیشتمانییەكی مرۆڤە، ئەوە بوو لە یەكەم بینینەوە هۆگری بووم. تەنیا دڵدارەكان لە یەكەم بینینەوە هۆگری یەكدی نابن، بەڵكو دڵخۆشی و رۆحێكی پاك و بێخەوش و نیازی بێگەرد، لە یەكەم بینینەوە كەسەكان بۆ لای یەكتر رادەكێشێت.
لە فڕۆكەخانەی نێودەوڵەتی بەغدا چاوەڕێی ئەو رۆژنامەنووسانەم دەكرد، كە لەلایەن خاچی سووری نێودەوڵەتییەوە بانگهێشت كرابوون، بۆ ئەوەی بەشداری لە ۆركشۆپێكدا بكەن لە بێروت، كە تایبەت بوو بە گفتوگۆ كردن لەسەر واقعی رۆژنامەوانی عیراق و توانای رووماڵكردنی بارودۆخی ئەو خەڵكەی هەیە، كە بە پەلەپڕۆسكێ لە گێژاوی جەنگ و مردن رزگارییان بووە.
زۆر چاوەڕێم كرد تا كەسێك، یان كەسانێك لە بانگهێشتكراوەكان بێن، بەڵام بەو رێكەوتەش كە دەوترێ لەهەزار وادە باشترە، تەنیا یەك كەسم لە نزیك خۆمەوە بینی، بە سیمایدا دیاربوو خاوەن ناو و پلە و پایەیە، وا دیار بوو ئەویش وەك من چاو بۆ كەسانێك دەگێڕێت كە بانگهێشت كراون. هەنگاوێك لێم هاتە پێشەوە، منیش بە هەنگاوێك ویستم لێی نزیك ببمەوە، بێ سێ و دوو دەستمان خستە ناو دەستی یەكدی و بە شێوەیەكی جوانی خاكییانە خۆی ناساند:
من فریاد رەواندزی-م سەرنووسەری رۆژنامەی ئەلئیتیحاد.
یەكسەر زانیم من لەبەردەم بەژنێكی پیشەوەردام لە جۆرێكی تایبەت، چونكە دەزانم مام جەلال كاتێك كەسێك بۆ پۆستێكی وا هەڵدەبژێرێت، دەبێ تایبەتمەندی زۆر باشی سیاسی(حزبی) و پیشەیی(میدیاكار)یی تێدا بێت. لە بەرامبەردا منیش خۆم پێ ناساند و وام دەزانی نیوەكەی تری خۆم دۆزیوەتەوە. دەركەوت هەر ئەو دوانەمانین بۆ ۆركشۆپەكەی بێروت سەفەر دەكەین، كە هەندێك لە رۆژنامەنووسانی دیكەی سوریا و لوبنان و ئوردن و وڵاتانی كەنداو و عیراقیش بانگهێشت كرابوون.
دەتگوت لاپەڕەكان هەڵدەلوشێ
وێستگەی یەكەمی گەشتەكەمان بۆ عەمان بوو، بۆ من كە فۆبیای بەرزاییم هەیە قورس بوو، بەڵام بۆ فریاد وەك خواردنەوەی پێكێك ڤۆدكا لە شەوێكی پڕ هەرادا ئاسان بوو، دەستی كرد بە خوێندنەوەی رۆمانێكی ئینگلیزی كە لەگەڵ خۆیدا هێنابووی، لە ماوەی ئەو دوو سەعات و نیوەدا تا عەمان دەتگوت لاپەڕەكان هەڵدەلوشێ، بەڵام من هەموو كاتەكە بیرم لای ئەوە بوو، شوێنی دانیشتنی فڕۆكەكە تەسكە و فڕۆكەكەش زۆر سووكەڵەیە، چونكە جێگەی 16 كەس دەبۆوە، بەڵام زۆربەی كورسییەكانی چۆڵ بوون، هیچ پێشوازیكەرێكیشی تێدا نەبوو، نە ژن و نە پیاو، تا بێن بەدەنگ داواكارییەكانمانەوە، وەك فڕۆكە گەشتیارییە ئاساییەكان.
لە فڕۆكەخانەیەكدا نیشتینەوە لە دەرەوەی عەمان بوو، شەو لە هۆتێلێك لەو نزیكانە ماینەوە، بۆ رۆژی دوایی بە فڕۆكەیەكی هێڵی ئاسمانی شاهانەی ئوردنی بەرەو بێروت كەوتینە رێ و دەمەو ئێوارە گەیشتین.
لەو هۆڵەدا كە ۆركشۆپەكەی تێدا دەكرا، جێگەیەكم بۆ تەرخان كرابوو نزیك بوو لە فریادی هاوپیشەمەوە. نایشارمەوە سەرجەم ئامادەبوان بە گومانەوە لە ئێمەیان دەڕوانی، بەڵام ئەو هەموو گفتوگۆ توندانە وایان لە فریاد نەكرد كاردانەوەیەكی هەڵەشەی هەبێت، دەتوت ئەعسابی لە سەلاجەدا داناوە، رەنگە لەبەر ئەوەبێت، كە دەیزانی ئەوانەی گێچەڵیان دەكرد، مەبەستیان بوو دەرفەتەكە بقۆزنەوە بۆ ئەوەی ئێمە تووڕە بكەن، هەر واش بوو، پەیامنێری كەناڵی جەزیرە لەعەمان دەیویست تووڕەمان بكات، بەڵام بە زەردەخەنەیەكەی فریاد تێدەگەیشتم كە هیچ چەلەحانێ و كاردانەوەیەك سوودی نییە و باشتر وایە خۆمان لەو چەلەحانێ بێبەهایانە بەدوور بگرین و دوو رۆژی ۆركشۆپەكە بە كەمترین زیان تەواو بكەین.

دەزانم مام جەلال كاتێك كەسێك بۆ پۆستێكی وا هەڵدەبژێرێت، دەبێ تایبەتمەندی زۆر باشی سیاسی (حزبی) و پیشەیی (میدیاكار)یی تێدا بێت

ئەو سەركردانە رۆشنبیریان خۆش دەویست
رێكەوت وابوو لە گەڕانەوەماندا بۆ عەمان، سەفەری بەغدامان دواكەوت، نەریتی رێكخراوی خاچی سووری وایە فڕۆكەكانی خۆی بەكار بهێنێت، كە زۆربەیان بچووك كۆن و خاون، هیچ چارەیەكیش نەبوو دەبوو سوار بین، لە عەمان پەیوەندییەكەمان قووڵتر بۆوە، دەستمان كرد بە گێڕانەوەی هەندێك بیرەوەری و ئەزموون و هەندێك وردە نهێنی كارەكانمان، بە تێپەڕبوونی رۆژگار پەیوەندییەكەمان بەهێزتر بوو، چەندین جار لە ماڵەكەی خۆی لە قادسیە یەكترمان بینی، دوای ئەوەش بە خێزانیی لە سلێمانی یەكمان بینی، زۆر بەخشندە بوو، لەبەرئەوەی هەموو خەرجی ئێوارە خوانەكەی گرتە ئەستۆ، ئەو غافڵگیر بوو بەوەی هەموو خێزانەكەم لەگەڵ خۆم بردبوو.
دوای ئەوەش هەر یەكدیمان دەبینی، لەو بانگهێشتانەدا كە سەرۆكی كۆچكردوو مام جەلال بۆ سەرنووسەری رۆژنامەكانی رێك دەخست، یان لە بانگهێشتەكانی د. فوئاد مەعسوم-دا. ئەو سەركردانە رۆشنبیریان خۆش دەویست و زۆر تێكەڵی رۆژنامەنووسان دەبوون و وشەیان
 لا پیرۆز بوو.
من دڵخۆش بووم
بەڵام من بە متمانەوە هەست دەكەم دەستكەوتێكی گەورەم بەدەست هێناوە و شانازی پێوە دەكەم، ئەویش ئەو پەیوەندییە كە لەگەڵ فریاد تا ئەم ساتەوەختەش بەردەوامە، هەرچەندە هەندێك جار پەیوەندییەكە پچڕاوە، بەهۆی سەرقاڵی ئەو بە پۆستی وەزیری رۆشنبیرییەوە لە حكومەتەكەی حەیدەر عەبادی-دا، كە بەهۆی كارەكەیەوە نەیدەتوانی بە پەیوەندییە ناڕەسمییەكانی رابگات، لەگەڵ ئەوەشدا من پەیوەندیم دەكرد، یان ئەو دەیكرد وەك سروەیەكی فێنك لە هاوینێكی گەرمدا پەیوەندییەكان جێبەجێ دەبوون. بەڵێ ژینگەی كارەكەی قورس بوو، زۆر ئاستەنگ و گۆڕانكاریی تێدا بوو، بەڵام من دڵخۆش بووم كە توانای رووبەڕووبوونەوەی هەموو ئاستەنگەكانی هەبوو تا ئەو كاتەی ویلایەتی حكومەتەكە لە 2018دا كۆتایی هات.
دوو رۆژ پێشتر بە میهرەبانییەكەی غافڵگیری كردم، كاتێك لە رێگەی واتسئەپەوە وێنەیەكی ئەو وتارەی بۆ ناردم كە پێشتر لە رۆژنامەی كوردستان نوێ-دا بڵاوم كردبۆوە، ئەو رۆژنامەیەی رۆژگارێك خۆی سەرنووسەری بوو، بەرلەوەی بچێتە بەغدا. دڵخۆش بوو بەوەی من ناوێكم خستۆتە لیستی باشترین ئەو نووسەرە عیراقییانەی بە كورد و عەرەب و نەتەوەكانی دیكەشەوە ناوەكەیان چۆتە سەر لاپەڕەی رۆژنامەكە، لەو ساتەوەختەدا رووداوەكانی سەفەرەكەی بێروتم هاتەوە بیر، كە ساڵی 2007 بوو. 

لە عەرەبییەوە: كوردەوان محەمەد سەعید

* سەرنووسەری رۆژنامەی(الزمان)