مەترسییەكانی سایبەرتیرۆریزم لە میدیادا

10:03 - 2025-06-26
پ.ی.د.كارزان محه‌مه‌د
143 خوێندراوەتەوە


پێشەكی:

هاتنەئارای قۆناغی گڵۆباڵیزم و گەشەكردنی ئامرازەكانی پەیوەندی، وێڕای لایەنە ئەرێنییەكانی كە خێراتركردنی پرۆسەی ئاڵوگۆڕی داتا و بیروبۆچوونەکان، جیهانی بەرەو ئەو گوندە ئەلیكترۆنییە بەئاڕاستەدا برد كە (مارشاڵ مەك لۆهان) Marshal Macluhan)) ((1911-1980 پێشبینی بۆ كردبوو، كۆمەڵێك دیاردەی مەترسیداریشی لەگەڵ خۆیدا هێنا، دیارترینیان سایبەرتیرۆریزمە كە بووە بەمایەی هەڕەشە بۆ سەر ئاسایشی كۆمەڵگای مرۆڤایەتی.
یەكێكە لەو تاوانانەی لەگەڵ هەر پێشكەوتنێكی تەكنەلۆژیدا، فۆرمی خۆی گۆڕیوە، لە هەر قۆناغ و پێشهاتێكی نوێدا رێوشوێنی جیاواز بۆ هەڕەشە و كردە تیرۆریستییەكان بەكاردەهێنرێت و بەردەوام لەپرۆسەی خۆبەرهەمهێنانەوەدایە، ئێستاش نوێترین شێواز كە سایبەرتیرۆیزمە، بەپشتبەستن بەنوێترین تەكنەلۆژیای پەیوەندی، هەوڵ بۆ ئەنجامدانی ئەو تاوانانە دەدات كە بەپێی پێوەرە نێودەوڵەتییەكان بە پێشێلی مافی مرۆیی دادەنرێت. 

 

گەشەسەندنی تەكنەلۆژیا و كاریگەری لەسەر پەرەپێدانی پرۆسەی ئاڵوگۆڕ و پەیوەندی، ئاسانكاری بۆ بەرەی تیرۆریزم كردووە تا پیلان و كرداری تیرۆریستی لەو ڕێگەیەوە ئەنجام بدەن

 

هەرچەندە لێكۆڵینەوە لە تیرۆریزم بەپێ‌ی مۆدیل‌ و خەسڵەتەكانی دەگۆڕێت، بەڵام دیاردەی سایبەرتیرۆزم كە لەدوای كۆتایهاتنی جەنگی داعش، بەشێوەیەكی ئاڕاستەكراو، وەك شەپۆلێكی نوێی تیرۆر لە هەرێمی كوردستان و وڵاتانی ناوچەكەدا هاتۆتەئارا، پێویستی بەتوێژینەوە لە فاكتەر و رەهەندەكانی سەرهەڵدان، تیشك خستنەسەر ئەنجامدانی تاوانەكە هەیە، تا بتوانرێ بەشێوەیەكی دروست چەندین مۆدیلی بەگژداچوونەوە گەڵاڵە بكرێت تا ئەم تاوانە مۆدێرنە، كەمترین كاریگەریی لەسەر ئارامی كۆمەڵگای كوردەواری جێبهێڵێت.
سەرهەڵدانەوەی تیرۆر لە رێگەی سایبەرتیرۆیزم لەژێركاریگەریی هەلومەرجی هەرێمی كوردستاندایە، تائەندازەیەكی زۆریش وابەستە بە پێشهاتە نوێیەكانی سیستمی سیاسەتی جیهانی و رۆژهەڵاتی ناوەڕاست بەتایبەتی، بەڵام لە ئێستادا هەست بەو مەترسییە دەكرێت كە ئاڕاستەكەی لە ناوچەكەدا رووی لە دۆزی كوردە، ئەمەش بایەخی لێتوێژینەوەی بۆ كۆمەڵگای كوردی دەردەخات و پێویستە لە روانگەیەكی ئەكادیمییەوە شەنوكەوی بكەین. 

چەمك و خەسڵەتەكانی سایبەرتیرۆیزم و هاتنەئارای لە كوردستان
سایبەرتیرۆریزم  فۆرمێكی نوێی جەنگی ئەلیكترۆنییە، كاریگەری راستەوخۆی لەسەر سیستەمی نێودەوڵەتی و سەرجەم ئەو دەوڵەتانەش هەیە كە سەرقاڵی چەسپاندنی ئاشتی وڵاتەكانیانن. لەم ڕوانگەیەوە تائێستا لە چەندین رەهەندەوە پێناسە و تایبەتمەندییەكانی تاوتوێ كراوە.  
ئەم شێوازە نوێیەی تیرۆریزم، بۆیەكەمینجار لە ساڵی (1980ز)، لەلایەن (باری کۆلین) (Barry Collin)ی پسپۆڕی ئاسایش بەكارهێنرا، لە ئەنجامی لێكۆڵینەوەیەكدا كە لە ئەمریكا خستییە ڕوو، شەنوكەوی چەمكێكی نوێی تیرۆریزمی كرد و توێژینەوەیەكی لەبارەی كاریگەرییەكانی لەسەر كۆمەڵگای مرۆیی  خستەڕوو .
(مارك پۆلیت)  (Mark Pollitt) لە پێناسێكدا لەو باوەڕەدایە سایبەرتیرۆریزم واتا: پەلاماردان و هێرشێكی بەئانقەستە بەئامانجێكی سیاسی ئەنجام دەدرێت كە دژ بە سیستەمی بەڕێوەبردنی دامەزراوە زانیارییەكانە، كاریگەریشی لێدەكەوێتەوە .
دامەزراوەی (CRS) بەم چەشنە پێناسی (سایبەر تیرۆریزم) دەكات: هەڕەشە یاخود پەلاماردانێكی نایاساییە بۆسەر كۆمپیوتەر، تۆڕ و داتاكانی نێو كۆمپیوتەر، بەمەبەستی ترساندن یا ناچاركردنی حكومەت یاخود جەماوەرەكەی بۆ دووركەوتنەوە لە ئامانجە سیاسی یا كۆمەڵایەتییەكانیان .
بەپێی بۆچوونێكیتر تیرۆریزمی میدیایی: بەكارهێنانی ژینگەی میدیا و بواری ئەلیكترۆنییە بە ئامانجی تیرۆر، پەلاماردان و هەڕەشەی نایاسایی لە رێگەی بەكارهێنانی كۆمپیوتەر و تۆڕەكانی زانیاری و بڵاوكردنەوە، بەمەبەستی بڵاوكردنەوەی ترس و دڵەڕاوكێ یا ناچاركردنی دەوڵەت یان جەماوەر لەپێناوی بەدیهێنانی كۆمەڵێك ئامانجی تایبەت .
لەكۆی ئەم پێناسانەدا، دەگەینە ئەو راستییەی كە گەشەسەندنی تەكنەلۆژیا و كاریگەریی لەسەر پەرەپێدانی پرۆسەی ئاڵوگۆڕ و پەیوەندی، ئاسانكاری بۆ بەرەی تیرۆریزم كردووە تا پیلان و كرداری تیرۆریستی لەو رێگەیەوە ئەنجام بدەن. پسپۆڕانی تیرۆرناسی، هاوساتی گەشەسەندنی تەكنەلۆژیای پەیوەندی، بایەخی زیاتریان بەمەترسییەكانی سایبەرتیرۆریزم داوە، چونكە لەو باوەڕەدان: تایبەتمەندییەكانی ئینتەرنێت و بەئاسان دەستراگەیشتنی تیرۆریستان بە چەكە سایبەرییەكان (واتا كۆمپیوتەر و ئینتەرنێت)، بۆتە مایەی ئاڵۆزی و مەترسیداربوونی ئەم تیرۆریزمە نوێیە بە بەراورد لەگەڵ جۆرەكانیتری تیرۆردا .

لەڕووی ئامانجەوە، سایبەرتیرۆریزم بەپێی ئاڕاستەكەیان لەیەكتر جیاوازن، بەگشتی نەخشەڕێژی بۆ پەلامارە سایبەرتیرۆریستییەكان كە لەلایەن كەس و گروپ و لایەنە جۆراوجۆرەكانەوە ئەنجام دەدرێت، هەرچەندە شێوازی ئەنجامدانیان جیاواز بێت، بۆ دوو جۆر پۆڵێن دەكرێت: 
ا- سایبەرتیرۆریزمی ئاڕاستەكراو:  تاوان بەپێی پیلان ‌و نەخشە ئەنجام دەدات، ئامانجەكەی دروستكردنی فشارە بۆ بەرامبەر تا لەژێر كاریگەریی تیرۆر و هەڕەشەدا، داواكاری تیرۆریستان بهێنێتەدی.
لەسەر ئاستی ناوخۆی وڵات، بریتین لەو گروپ‌ و رێكخراوە سیاسی ‌و ئایدیۆلۆژییە توندڕەوانەی دژ بەدەسەڵات كار دەكەن، هەندێكیان لەلایەن دەوڵەتانیتر هان دەدرێن. 
لەسەرئاستی نێودەوڵەتی، ئاڕاستەكردنی سایبەرتیرۆریزمە لەلایەن رێكخراو و گروپ و تەنانەت دەوڵەتێكی بیانییەوە دژ بە دەوڵەتێكیتر بەکاردەهێنرێت.
ئێستا هەردوو شێوازەكە لە هەرێمی كوردستان و عیراقدا هەن، لەسەر ئاستی ناوخۆ بەئاشكرا گروپە تیرۆریستییەكان سوود لە تۆڕی كۆمەڵایەتی وەردەگرن بۆ بڵاوكردنەوەی واتەوات و هەڕەشە و بانگەوازی توندوتیژانە بەشێوەیەكی ئاڕاستەكراو.
ب- ئاژاوەگێڕی ‌و پەشێوی (ئانارشیستی): ئەم مۆدیلەی تیرۆریزم، پتر بەشێوەی ناوبەناو ئەنجام دەدرێت. ستراتیژی كاری رێبازی ئانارشیزم، لەسەر فەلسەفەیەكە كە هەر دەسەڵاتێكی سیاسی بەهەرشێوەیەك بێت، بەخراپی دەزانێت. 
ئامانجەكانی سایبەرتیرۆریزم لەم مۆدیلەدا، زۆرجار تەنها شڵەژانی دۆخی كۆمەڵایەتییە، بەڵام لێكەوتەی لەسەر سیستمی بەڕێوەبردن و حكومڕانیش هەیە، چونكە بەهۆی ئەم ئەنارشیزمەوە رێژەی جۆرەها تاوانی وەك دزی و كوشتن و تاڵانی پەرەدەستێنێ. لەڕووی تەمەنەوە كورتترین جۆری تیرۆریزمە و بەردەوام شێوەی خۆی دەگۆڕێت. 
بەرەی تیرۆریزم واتا ئەو كەس و لایەن و گروپانەی سایبەرتیرۆریزم ئەنجام دەدەن، لەبەر ئەم فاكتەرانەی خوارەوە تۆڕە كۆمەڵایەتییەكان بۆ سایبەرتیرۆریزم بەكاردەهێنن:  
1 - بێسنووری لە سایبەرسپەیسدا: داهێنانی سایبەرسپەیس بەهۆی هاتنەئارای ئینتەرنێت، بووەتە مایەی پێكەوەبەستنی تۆڕێكی جاڵجاڵۆكەیی جیهانی، بەكەمترین كات زانیاریی تیادا ئاڵوگۆڕ دەكرێت.
2 - كەمی بودجەی تێچوو: لە سایبەرتیرۆریزمدا، بە بودجەیەكی كەم و بەئامێرێكی كۆمپیوتەر و ئینتەرنێت و پرۆگرامی مۆنتاژ، دەتوانرێ زۆرترین پەیامی تیرۆریستی بەرهەم بهێنرێت بەمەبەستی بڵاوكردنەوەی.  
3 - پەلاماردان بەبێ زیانی جەستەیی: لە پرۆسەی سایبەرتیرۆریزمدا بەپێچەوانەی جۆرەكانیتری تیرۆر كە زۆرجار بەئامانجی پەلاماردان یان زیانگەیاندن بە شوێنێك یان دامەزراوەیەك، پێویستی بەخۆتەقاندنەوە هەبووە یا تیرۆریستەكە گیانی خۆی خستۆتە مەترسییەوە، لەم مۆدیلەدا تیرۆریست دەتوانێ گەورەترین زیانی سایكۆلۆژی بە جەماوەر یا بە دامەزراوەیەك بگەیەنێ لەڕووی هاككردنی ژمێرەی بانكی و داتاكانیان، بەبێ ئەوەی زیان بەرخۆی بكەوێت.
4 - باندی ئەلیكترۆنی: تیرۆریستان هەوڵدەدەن لەڕێگەی پەیوەندیی ئەلیكترۆنی، هەماهەنگی لە كاری تیرۆردا بكەن، واتا ببنە باندی ئەلیكترۆنی، ئەمەش فاكتەری سەرەكییە بۆ خێرا ئەنجامدانی تاوانەكە بەهۆی ئاسانكاریی لە پرۆسەی پەیوەندیی و هاریكاریی تیرۆریستان لەگەڵ یەكتردا.  
5 - پەیداكردنی سەرچاوەی بژێوی و ئاڵوگۆڕی دراو: سوود وەرگرتنی تیرۆریزم لە پرۆسەی پەیوەندیی بۆ ئاڵوگۆڕی دراو و پەیداكردنی سەرچاوەی بژێویی بۆ دابینكردنی بودجەی چالاكییەكانیان، فاكتەرێكیتری پەنابردنی گروپە تیرۆریستییەكانە بۆ میدیای ئەلیكترۆنی.
بەگشتی سایبەرتیرۆریزم بەم خەسڵەتانە دەناسرێتەوە:
1 - خێرایی لە پرۆسەی تاواندا. 
2 - خۆشاردانی ناسنامەی تیرۆریست. 
3 - قەبارەی تاوان: لە سایبەر تیرۆریزمدا، ژمارەی تاوانبار و قەبارەی تاوان و ئاستی كاریگەرییەكانی ناڕوونە.
4 - كەمی بودجە: ئەنجامدانی تاوان لە دنیای ئەلیكترۆنیدا، پێویستی بەچەند ئامێرێكە و بڕی تێچووی كەمە.
5 - نائامادەگی لە شوێنی تاوان: لە تاوانی ئاساییدا بەبێ ئامادەبوونی تاوانبار ئاستەمە تاوان ئەنجام بدرێت، بەڵام كردەی تاوان لە دنیای ئەلیكترۆنیدا بەبێ ئامادەگی لە شوێنەكەدا ئەنجام دەدرێت، ئەمەش دەبێتە مایەی ونبوونی سەرەداوەكان بۆ دۆزینەوەی تاوانبار.
6 - نێودەوڵەتیبوونی تاوان: لەم تیرۆریزمە ئەلیكترۆنییەدا، سنوورەكان تێدەپەڕێنرێت بۆ نموونە دەشێ تیرۆریست لە وڵاتێك بێت و تاوان لە وڵاتێكیتردا ئەنجام بدات.
7 - هەڵكشانی ژمارەی رەش: ئاستی زیانەكانی تاوان بەتەواوەتی نادركێندرێت.
8 - ئۆتۆماتیكبوونی تاوان .

رێكارەكانی بەگژداچوونەوە سایبەرتیرۆریزم لە هەرێمی كوردستان 
تاوانی سایبەرتیرۆریزم و مەترسییەكانی بۆ ئاسایشی وڵاتان، تا ئێستا دۆسێیەیەكی ئاڵۆزی نێودەوڵەتییە و نەتوانراوە لە یەك رەهەندەوە كۆنتڕۆڵ بكرێت، بەڵكو هەر وڵاتێك لەسەر بنەمای جۆر و ئاستی سایبەرتیرۆریزم، پێویستی بەوە هەیە كە كۆمەڵێك رێكاری جۆراوجۆر بگرێتەبەر، چونكە سروشتی تاوانەكە بەپێی دۆخی هەر وڵاتێكیش گۆڕانی بەسەردا دێت. 
لەم كورتە توێژینەوەیەدا بەپشتبەستن بە دۆخی سایبەرتیرۆریزم لە هەرێمی كوردستان، كۆمەڵێك رێكار بۆ رووبەڕووبوونەوەی دەخەینەڕوو كە سەرجەمیان بەتەواوكەری یەكتر دادەنرێن.

لە پرۆسەی سایبەرتیرۆریزمدا بەپێچەوانەی جۆرەكانیتری تیرۆر كە زۆرجار بەئامانجی پەلاماردان یا زیانگەیاندن بە شوێنێك یا دامەزراوەیەك، پێویستی بەخۆتەقاندنەوە هەبووە یا تیرۆریستەكە گیانی خۆی خستۆتە مەترسییەوە، لەم مۆدیلەدا تیرۆریست دەتوانێ گەورەترین زیانی سایكۆلۆژی بە جەماوەر یا بە دامەزراوەیەك بگەیەنێ لەڕووی هاككردنی ژمێرەی بانكی و داتاكانیان، بەبێ ئەوەی زیان بەرخۆی بكەوێت

   
1 - لەسەر ئاستی هەرێمی كوردستان:
ا- رێكاری یاسایی: بۆ سوودوەرگرتن لە رێوشوێنە یاساییەكان لەپێناو بەگژداچوونەوەی سایبەرتیرۆریزم، پێویستمان بە گەڵاڵەكردنی یاسای سایبەرتیرۆریزم هەیە.
لە هەرێمی كوردستان، چەند یاسایەك هەن كە راستەوخۆ و ناڕاستەوخۆ دەتوانرێ بكرێتە ئامرازێك بۆ رووبەڕووبوونەوەی سایبەرتیرۆریزم، ئەوانیش بریتین لە:
1 - یاسای بەرەنگاربوونەوەی تۆقاندن (تیرۆر) ژمارە (3)ی ساڵی (2006): لەم یاسایەدا تەنها ماددەی چوارەم پەیوەستە بە بواری راگەیاندنەوە، بەم چەشنە: (ماددەی چوارەم/ ئەم كارانەی خوارەوە بە تاوانی تۆقاندن (تیرۆر) دادەنرێن، کەسەکە سزا دەدرێت بە زیندانی  لە (15) ساڵ تێپەڕ نەكات، هەر كەسێك:
2 - نووسراو، چاپەمەنی، كاسێتی تۆماركراو یان هاوشێوەی، وێنەی وای لەلابێت یان بەدەست بێنێت كە هاندان، بەچاك زانین، یان پڕوپاگەندە لەخۆبگرێت بۆ ئەنجامدانی تاوانی تیرۆركاری، بە مەبەستی دابەشكردنی، یان بڵاوكردنەوەی.
3 - بە ئەنقەست، هەواڵ، روونكردنەوە یاخود پڕوپاگەندەیەكی تۆقێنەر بڵاوبكاتەوە، هۆیەكانی راگەیاندنی بینراو، بیستراو، خوێندراو یان ئەلیكترۆنی بەهەل وەربگرێت یان بەكاریان بێنێت، لە ئینتەرنێت بەیاناتی ئەوتۆ بڵاوبكاتەوە راستەوخۆ بگاتە رادەی هاندان بۆ ئەنجامدانی تاوانی تیرۆركاری وەها كە ئاسایشی گشتی بخاتە مەترسییەوە و ترس بخاتە نێو هاووڵاتیان و هەڕەشە لە قەوارەی سیاسی هەرێم بكات.
لەبەر رۆشنایی ئەم یاسایەدا، هەرجۆرە پڕوپاگەندە و دنەدان بۆ تیرۆر، تا نزیكەی (15) ساڵ سزای زیندانی لەگەڵدایە، دامەزراوە فەرمییەكان، لەسەروو هەموویانەوە داواكاری گشتی دەتوانێ سكاڵا لەسەر ئەو كەس و لایەنانە تۆمار بكات. كەواتە ئەم یاسایە، رێكارێكی گرنگە بۆ هۆشداریدان بە هەر كەس و لایەنێك كە هەوڵ بۆ تاوانی سایبەرتیرۆریزم بدات.
4 - یاسای ژمارە (35)ی ساڵی 2007ی رۆژنامەگەری  لە كوردستان: لە ماددەی (9) یاسای ژمارە (35)ی ساڵی 2007ی رۆژنامەگەری  لە كوردستان، تاوانی زیانگەیاندن بە ئاشتەوایی كۆمەڵگا (وەك لێکترازاندنی پێكهاتەكانی كۆمەڵ) و هەڕەشە بۆسەر ئایین و بیروباوەڕ و ژیانی تایبەت و چەند بوارێكیتری دیاریكردووە كە ئەنجامدەرانی رووبەڕووی سزا دەبنەوە. 
لەم روانگەیەوە،  تاوانی سایبەرتیرۆریزم، زۆرجار دژی تەبایی كۆمەڵگایە یاخود زۆرجار دژ بە ژیانی تایبەت و ئایین و بیروباوەڕە پیرۆزەكانیان بەكاردەهێنرێت، بەپێی یاسای رۆژنامەگەریی بەتاوان دادەنرێت و سزای لەگەڵدایە.
هەر بۆیە لێرەدا پێشنیازێكی گرنگ دەخەینەڕوو، بەئومێدین پارلمانی كوردستان یاسایەكی تایبەت بە سایبەرتیرۆریزم و تاوانە ئەلیكترۆنییەكان پەسەند بكات لەپێناو رێكارێكی یاسایی گرنگ بۆ كۆنتڕۆڵكردنی تاوانە ئەلیكترۆنییەكان.
ب- رێكاری تەكنیكی: حكومەتی هەرێم بەمەبەستی رێگری لە شەپۆلی تیرۆری ئەلیكترۆنی، پێویستە تیمێكی شارەزا بۆ دەستنیشانكردنی سایت و پەیجە تیرۆریستییەكان دەستنیشان بكات، پاشان لەڕێگەی كۆمپانیاكانی دابینكردنی خزمەتگوزاریی ئینتەرنێت، فلتەریان بكات.
ج- رێكاری مرۆیی: هەوڵدان بۆ بەرزكردنەوەی ئاستی هۆشیاریی جەماوەر بەتایبەتی بەكارهێنەرانی تۆڕەكۆمەڵایەتییەكان، بۆ خۆپارێزی لە وەرگرتنی پەیامی تیرۆریستان و دووركەوتنەوەش لە هەرجۆرە هاریكارییەكی ماددی و مەعنەوی، چونكە بەپێی یاسای تیرۆر مامەڵەیان لەگەڵدا دەكرێت. بۆ ئەو مەبەستەش دامەزراوە فەرمی و ناوەند و رێكخراوە خەمخۆرەكانی كۆمەڵگای كوردی، دەبێ ئەم رێكارانە بگرنەبەر:
- بایەخدان بە خۆشگوزەرانی خەڵك، تا دەرفەت نەدرێت بە هیچ هاووڵاتییەك بەپاساوی كەموكوڕیی لە ژیانیدا، هاوسۆزیی بۆ گروپە توندئاژۆكان هەبێت.
- هاندانی بەكارهێنەرانی ئینتەرنێت بۆ ریپۆرتكردنی سایت و پەیجەكانی سایبەرتیرۆریزم.
- بەکەلتوورکردنی دیالۆگ، واتا پەنابردنە بەر دیالۆگ ‌و گفتوگۆ ‌و رەخساندنی ئازادی رادەربڕین بۆ هەموو تاكەكانی كۆمەڵگا، ئەمەش رێگەیەكە بۆ دووركەوتنەوە لەهەرجۆرە توندوتیژی و سەركوتێكی ئایدۆلۆژی.

2 -لەسەر ئاستی جیهان:
هەرێمی كوردستان هاوپەیمانی  بەرەی بەگژداچوونەوەی تیرۆریزمە، پێویستە سوود لە رای گشتی جیهانی دژ بەتیرۆر وەربگرێت بۆ پەیداكردنی هاوسۆزیی لەگەڵ گەلی كورد، واتا پردێكی پەیوەندیی لەگەڵ سەرجەم ئەو دامەزراوە فەرمی و نافەرمییانەی جیهاندا دروست بكات كە دژ بەتیرۆرن، تا لەڕێگەی مەشق و راهێنان بە دامەزراوەكانی هەرێمی كوردستانەوە، فێری نوێترین تەكنیكی بەگژداچوونەوەی سایبەرتیرۆریزم ببن.
هەروەها لایەنێكیتری ئەم پەیوەندییە، هاندانی وڵاتانی هاوپەیمانی دژبەتیرۆر بێت بۆ ئاڵوگۆڕی زانیاریی لەسەر تیرۆریستان، تا هیچ تیرۆریستێك نەتوانێ شوێنگەیەكی ئارامی بۆ خۆهەڵبواردن لە سزای یاسایی هەبێت. باشترین رێگاچارەش، كردنەوەی دۆسێیەی هاوبەشە لەنێوان وڵاتان بۆ كۆكردنەوەی زانیاریی لەسەر تیرۆریستانی ئەلیكترۆنی بەئامانجی سزادان و كۆنتڕۆڵكردنیان. 

* مامۆستای زانكۆی پۆلیتەكنیكی سلێمانی/ بەشی تەکنیکی میدیا 

سایبەرتیرۆریزم جەنگێکی شاراوە دژی دوژمنەکان دەکرێت

وتارەکانی نوسەر