محەمەد شەماڵ - رانیە
هەرێمی کوردستان رووبەڕووی ئاستەنگە ئابوورییە بەرچاوەکان دەبێتەوە کە لە پشتبەستنی زۆر بە داهاتی نەوت سەرچاوە دەگرن، پێویستی بە هەمەجۆرکردنی ئابوورییە بۆ دڵنیابوون لە گەشەکردنی بەردەوام.
ئابووریی هەرێم تا رادەیەکی زۆر وابەستەی داهاتی نەوتە، بەرهەمی نەوتی هەرێم بۆ 2024 نزیکەی 290 هەزار بەرمیل لە رۆژێکدا بووە کەرتە نانەوتییەکانی وەک کشتوکاڵ، بەرهەمهێنان و گەشتیاری هێشتا گەشەسەندوو نین و پشتیان پێ نابەسترێ بۆ گەشەی ئابووری.
ئاستەنگە سەرەکییەکان
سنووردارکردنی سیاسی: پەیوەندی ئاڵۆز لەگەڵ حکومەتی فیدراڵی کاریگەریی لەسەر دابەشکردنی داهات هەیە.
کەمیی و لاوازیی ژێرخانی: تۆڕەکانی گواستنەوە و کەرتی وزە و پەیوەندییەکان لە ئاستی پێویستدا نین بۆ پشتگیریکردنی گەشەپێدانی ئابووری.
سەرمایەی مرۆیی: ناتەبایی لە نێوان بەرهەمە پەروەردەییەکان و پێداویستییەکانی بازاڕی کاردا، بۆتە هۆی ئەوەی وەک پێویست سوود لە سەرمایەی مرۆیی وەرنەگیرێت.
دەرفەتەکان
شوێنی ستراتیژی: هەرێم دەکەوێتە گۆڕەپانی رێگاکانی ئەوروپا و ئاسیا، دەتوانێت وەک ناوەندێکی ناوچەیی بۆ بازرگانی گەشە بکات.
سامانە سروشتییەکان: سەرچاوە ئاوییەکان و کانزاییەکان و پۆتانسێلی گەشتیاری دەرفەت بۆ هەمەجۆرکردن دەڕەخسێنن.
یەکگرتنی ناوچەیی: پەرەپێدانی هاوکاریی ئابووری لەگەڵ وڵاتانی دراوسێ، دەرفەتێکی باش دەبێت بۆ بوژانەوە و هەمەچەشنکردنی ئابووریی کوردستان.
پێشنیازەکان
-1 چاکسازیی دارایی: پەرەپێدانی سەرچاوەی داهاتی نانەوتی و باشترکردنی کارایی خەرجییە گشتییەکان.
-2 پەرەپێدانی کەرتی تایبەت: بەهێزکردنی کارگە بچووک و مامناوەندەکان.
-3 وەبەرهێنان لە ژێرخاندا: گرنگیدان بە بواری پەیوەندی و وزە و ژێرخانی دیجیتاڵی.
هەرێمی کوردستان خاوەنی دەرفەتە باشەکانی هەمەجۆرکردنی ئابوورییە، بەڵام سەرکەوتنی بەندە بە چارەسەرکردن و چاکسازیی پێکهاتەیی و پابەندبوونی سیاسی بەردەوام، وەک باوکێک چۆن منداڵەکانی تەنها بە یەک جۆری خۆراک بەخێو ناکات، دەوڵەتیش ناتوانێت بە تەنها یەک سەرچاوە بە هەموو پێداویستییەکان رابگات و سەرجەم پێداویستییەکانی هاووڵاتییان دابین بکات.
